Legionella to bakteria przenoszona drogą wodną, wywołująca tzw. chorobę legionistów. Źródłem zakażenia pałeczkami Legionella mogą być: instalacje ciepłej wody, sitka prysznicowe czy sieci wodociągowe. Rozwojowi bakterii szczególnie sprzyja temperatura wody od 25 do 45°C.

Rozwój bakterii Legionella

Przy sprzyjającej temperaturze wzrost bakterii Legionella trwa od 2 do 6 dni. Z kolei czas między dostaniem się bakterii do organizmu a pojawieniem się pierwszych objawów wynosi zazwyczaj od 2 do 10 dni.

Choroba legionistów wywoływana jest przez wdychanie zakażonego aerozolu wodnego lub, rzadziej, przez zachłyśnięcie się zakażoną wodą. Dotyka w większym stopniu osób z obniżoną odpornością. Objawy początkowo mogą imitować grypę. Zaliczamy do nich: wysoką gorączkę, bóle głowy, bóle mięśniowe, dreszcze. W późniejszej fazie pojawiają się zaburzenia oddychania, ból w klatce piersiowej, zaburzenia świadomości, biegunka i wymioty. Choroba może prowadzić do zapalenia płuc, a w konsekwencji również do śmierci (śmiertelność po zakażeniu wynosi 15-20%).

Zapobieganie chorobie legionistów

O ile na zakażenie się Legionellozą w miejscach publicznych, takich jak baseny nie mamy dużego wpływu, o tyle instalacja wodna w domu jest pod naszą kontrolą. Jak o nią zadbać, by skutecznie obniżyć szansę na rozwój bakterii?

Ważną kwestią jest zapewnienie ciągłego przepływu wody. Technologia przepływowego ogrzewania ciepłej wody zastosowana w zbiornikach Noel zapobiega rozwojowi bakterii Legionella. W ten sposób nie dopuszcza się również do powstawania zjawiska starzenia się wody. Czynnikiem hamującym rozwój bakterii są także surowce, z których wykonywane są wężownice do przepływu wody. Idealnym pierwiastkiem do tego celu jest miedź. Jej właściwości antybakteryjne sprawiają, że może być wykorzystywana do instalacji również w tak wymagających miejscach, jak szpitale.

Warunki zapobiegające rozwojowi bakterii

Poprawne zaprojektowanie i wykonanie instalacji ciepłej wody użytkowej jest kluczowe do utrzymania warunków niedopuszczających do namnażania się bakterii. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki, reguluje preferowane temperatury w punktach czerpalnych. Powinny one wynosić nie mniej niż 55°C i nie więcej niż 60°C (wówczas bakterie nie namnażają się), z możliwością okresowego podniesienia do 70°C. W takich warunkach może zostać przeprowadzona dezynfekcja termiczna. Ponadto, obwód cyrkulacji c.w.u. (ciepłej wody użytkowej) powinien być uruchamiany co najmniej raz na dobę, by nie stać się siedliskiem drobnoustrojów.

Warunki te spełnić musi każda instalacja z zasobnikiem c.w.u. W przypadku zbiornika buforowego nie wymaga się dogrzewania wody do 70°C, ponieważ technologia przepływowego ogrzewania wody zapobiega powstawaniu drobnoustrojów. Dodatkowo, wężownica w zbiorniku uniemożliwia ich namnażanie się.